Οξυγονοθεραπεία
Η οξυγονοθεραπεία πρέπει να εφαρμόζεται σε κάθε περίπτωση υποξυγοναιμίας. Πριν από τη χορήγηση οξυγόνου πρέπει πάντα να γίνεται μέτρηση των αερίων του αρτηριακού αίματος, για να δούμε τα επίπεδα του οξυγόνου στο αίμα και να καθορίσουμε την ποσότητα που θα χορηγήσουμε. Η μερική πίεση του οξυγόνου στο αίμα μετράται σε στήλες υδραργύρου (mmHg) και η φυσιολογική τιμή του είναι πάνω από 85 mmHg.
- Κάτω από 60 mmHg υπάρχει αναπνευστική ανεπάρκεια
- Κάτω από 45 mmHg θεωρείται βαριά υποξυγοναιμία και απαιτεί άμεση χορήγηση οξυγόνου
- Στόχος είναι να επιτύχουμε επίπεδα οξυγόνου στο αίμα τουλάχιστον 60-70 mmHg
Η υποξυγοναιμία προκαλεί:
- Βλάβη σε διάφορα όργανα π.χ. καρδιακή ανεπάρκεια
- Περιορίζει τον ασθενή τόσο στην εργασία του όσο και στις καθημερινές δραστηριότητες
- Υποβαθμίζει την ποιότητα ζωής του ασθενούς
Υπάρχουν νοσήματα που μπορεί να προκαλέσουν υποξυγοναιμία ή αναπνευστική ανεπάρκεια παροδική, όπως πχ. πνευμονία, όπου μετά από την άρση του αιτίου που την προκάλεσε (πχ. θεραπεία της πνευμονίας), αποκαθίσταται στα φυσιολογικά πλαίσια και η υποξυγοναιμία και ο ασθενής δεν χρειάζεται περαιτέρω χορήγηση οξυγόνου.
Υπάρχουν όμως νοσήματα τα οποία προκαλούν χρόνια υποξυγοναιμία και άρα απαιτούν χρόνια χορήγηση οξυγόνου. Τα νοσήματα αυτά είναι κυρίως:
- Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια
- Πρωτοπαθής πνευμονική υπέρταση
- Καρδιακή ανεπάρκεια
- Χρόνια νοσήματα του θωρακικού τοιχώματος
- Διάμεσες πνευμονοπάθειες
- Επαναλαμβανόμενες πνευμονικές εμβολές
- Πνευμονεκτομή
Τα κριτήρια για να τεθεί ο ασθενής σε χρόνια οξυγονοθεραπεία είναι:
- Επίπεδα οξυγόνου κάτω από 55 mmHg
- Αν τα επίπεδα είναι μεταξύ 55-60 mmHg και συνυπάρχουν
- Πολυερυθραιμία
- Δεξιά καρδιακή ανεπάρκεια
- Πνευμονική υπέρταση
Η διάρκεια της οξυγονοθεραπείας πρέπει να είναι τουλάχιστον 16 ώρες το 24ωρο, περιλαμβανομένων και των ωρών του ύπνου.
Σημείωση: Πρέπει να γίνεται έλεγχος ανά τρίμηνο ή εξάμηνο ώστε να καθορίζονται τα επίπεδα του οξυγόνου και να αναπροσαρμόζεται η παροχή αν αυτό επιβάλλεται.
Η χορήγηση οξυγόνου γίνεται με συμπυκνωτή οξυγόνου ο οποίος συνδέεται στο ρεύμα (είναι αθόρυβος και δεν χρειάζεται αναγόμωση) ή με φορητές φιάλες υγρού οξυγόνου (υπάρχουν και μικρές φιάλες οξυγόνου, οι οποίες είναι εύχρηστες για τις μετακινήσεις των ασθενών), μέσω ρινικού καθετήρα (γυαλάκια ) ή μέσω μάσκας.
Ο ΕΟΠΥΥ καλύπτει εξ'ολοκλήρου τα έξοδα ενοικίασης του συμπυκνωτή οξυγόνου.